Slaapproblemen

Slaapproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld stress of lichamelijke klachten. Ook bepaalde gewoontes kunnen voor slaapproblemen zorgen. Heb je langere tijd problemen bij het slapen? Dan heb je misschien een slaapstoornis. Je kan naar de huisarts voor hulp en advies. Een slaapcursus kan misschien ook helpen.

Soorten slaapproblemen

Slaapproblemen zijn bijvoorbeeld:

• moeilijk in slaap kunnen komen;
• lang wakker liggen;
• veel te vroeg wakker worden;
• vaak wakker worden.

Je kan flink last hebben van slaapproblemen. Ze kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat je overdag moe en prikkelbaar bent. En je je niet goed kan concentreren. Of je gaat ertegen opzien om naar bed te gaan, omdat je toch niet kan slapen. En daardoor kom je moeilijk in slaap.

Oorzaken van slapeloosheid

Soms is het lastig te bepalen wat de oorzaak van slaapproblemen precies is. Het kan ook gaan om een combinatie van oorzaken. De volgende oorzaken komen veel voor:

• stress of spanningen;
• lichamelijke klachten zoals pijn, jeuk, kramp, benauwdheid, hoesten, vaak moeten plassen en hartkloppingen;
• psychische klachten zoals angst of depressie;
• mensen met dementie hebben soms een omgekeerd dag- en nachtritme.

Gewoontes die kunnen zorgen voor slaapproblemen

Sommige gewoontes of omstandigheden kunnen de oorzaak zijn van slapeloosheid. Of ervoor zorgen dat het niet overgaat:

• onregelmatige slaaptijden, bijvoorbeeld door veel vliegen of werken in ploegendiensten;
• te vroeg naar bed gaan of te laat opstaan;
• overdag slapen;
• koffie drinken;
• een zware maaltijd eten vlak voor het slapengaan;
• voor het slapengaan naar een smartphone, tablet of beeldscherm kijken;
• alcohol drinken;
• gebruik van bepaalde medicijnen en drugs;
• veel inspanning voor het slapengaan, bijvoorbeeld werk of flink sporten.

Slaapstoornissen

In sommige gevallen kan een slaapstoornis de oorzaak zijn van het probleem. Bijvoorbeeld slaapapneu (ademhaling stopt ’s nachts af en toe) of rusteloze benen. Op de website van de Hersenstichting je meer informatie over slaapstoornissen.

Goede slaapgewoontes aanleren

Je kan zelf veel doen om beter te slapen. Vaak helpt het wanneer je bepaalde gewoontes aanpast. Kijk bij de slaaptips voor adviezen hoe je dat aanpakt. Uiteindelijk werken goede slaapgewoontes beter op de lange termijn. Slaapmiddelen zijn een tijdelijke oplossing.

Naar de huisarts

Daarnaast kan je naar je huisarts gaan voor advies over je slaapproblemen. De huisarts zal samen met jou bekijken wat de oorzaak is van je slaapproblemen. En dit probleem zo nodig behandelen.

Het kan zijn dat je huisarts bepaalt dat je slaapmiddelen nodig hebt. Houd er wel rekening mee dat slaapmiddelen nadelige bijwerkingen kunnen hebben. Je huisarts en apotheker kunnen hier meer informatie over geven.

Praten over je zorgen

Denk je dat jouw slaapproblemen vooral komen door gepieker? Dan kan je misschien met iemand over je zorgen praten. Je zorgen met iemand bespreken kan helpen.

Lukt dat niet met een bekende? Dan zijn er andere mogelijkheden, bijvoorbeeld:

• MIND Hulplijn (0900 1450);
• De Luisterlijn (088 0767 000, dag en nacht bereikbaar);
• Bekijk de achtergrondinformatie over slapeloosheid op de website van de Luisterlijn;
• Ga praten met iemand van het maatschappelijk werk.

Slaapcursussen

Kijk of er in jouw omgeving slaapcursussen of slaaptherapie gegeven worden. Sommige thuiszorgorganisaties en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (ggz) organiseren die. Daarnaast zijn er oefentherapeuten die therapie bij slaapproblemen aanbieden.

Je huisarts kan je verder adviseren over de mogelijkheden voor een slaapcursus of slaaptherapie.

Je kan ook zelf online aan de slag gaan met de oefening Langer leren slapen van Mentaal Vitaal. Nog meer slaapoefeningen vind je op Mentaalvitaal.nl/oefenen, door te klikken op de knop 'Beter slapen'.

Slaapmiddelen

Gebruik je slaapmiddelen en heb je moeite om daarmee te stoppen? Dan is het altijd verstandig om contact op te nemen met de huisarts.